بررسی جریان احمد الحسن – احمد الحسن را بهتر بشناسیم

بررسی جریان احمد الحسن - احمد الحسن را بهتر بشناسیم

بروج

تاریخچه پیدایش

احمد اسماعیل صالح السلمی البصری(۱۹۶۸م)[۱]معروف به «احمد الحسن الیمانی»[۲]، یکی از جریان‏‏های نوظهور در مسیر مهدویت است.[۳]وی خود را پنجمین فرزند با واسطه امام دوازدهم(ع) دانسته[۴] و علاوه بر آن، دارای ادعاهای بیشماری می‏باشد که ادعای یمانی[۵] بودن، سفارت و وصایت حضرت حجت(ع) اساس ادعای اینن شخص را تشکیل می‏دهد.

احمد بصری درسال(۱۹۹۲م) از دانشکده مهندسی در رشته شهرسازی فارغ التحصیل گردید و تا سال (۱۹۹۹م)، هیچ سندی از وی در دست نبوده و این مدت به عنوان خلاء اطلاعاتی از زندگانی احمد الحسن محسوب می‏شود. وی در سال (۱۹۹۹م) به سمت نجف أشرف رفته و مدت کوتاهی در حوزه درس حضرت آیت الله محمدصادق صدر حاضر شد و در همان سال به علت انجام فعالیت‏های سیاسی بر علیه دولت عراق به همراه فردی به نام «حیدر مشتت المنشداوی المحمداوی القحطانی»[۶] تاا سال (۲۰۰۱م) در زندان ابوغریب زندانی شدند که پس از مدتی بنا به درخواست صلیب سرخ جهانی، نام آنان در میان لیست زندانیان ابوغریب در روزنامه‏های بغدادد منتشر گردید.[۷] پس از آزادی از زندان دوباره به حوزه برگشته و پس از تحصیل دروس حوزوی تا سال (۲۰۰۴م)،[۸] با زیر سئوال بردن نیابت عامه فقهاء و ادعای فسادد مالی در حوزه‏های علمیه و ناکارآمدی دورس، مقدمات ایجاد تفرقه درحوزه علمیه نجف را آغاز کردند.[۹]

احمد الحسن در سایت رسمی خود درباره ماجرای تحصیل علوم حوزوی خود می‏گوید: «من به نجف اشرف رفته و با هدف تحصیل علون دینیه در آنجا سکونت کردم ولی بعد از آنکه وارد حوزه شدم و از مجموعه دراسات این حوزه مطلع شدم، دیدم که در حوزه یک سری خلل بسیار بزرگ دیده می شود (لا اقل در نظر من) و صرفا لغت عرب و اصول فقه و کلام ومنطق و فلسفه و عقاید و فقه و احکام شرعیه را مطالعه می کنند و هیچ گاه قرآن کریم یا سنت شریف نبوی یا أحادیث محمد و آل محمد تدریس نمی‏شود و آنها درس اخلاق الهی که بر هر مومنی تخلّق به آن اخلاق واجب است را کنار گذاشته‏اند. پس به این دلیل تصمیم گرفتم از حوزه دوری کنم و در خانه‏ام گوشه عزلت گرفته و علوم حوزوی را بدون هیچ کمک کاری تنها خواندم و فقط صرفا با بعضی از روحانیون حوزه نجف در ارتباط باشم… ولی آنچه که باعث شد تا من به حوزه علمیه نجف اشرف راه یابم این بود که من در رؤیا امام زمان (ع) را دیدم که به من دستور داد تا به حوزه علمیه نجف بروم و وی از آنچه برایم اتفاق خواهد افتاد خبر داد و هرآنچه که وی گفته بود همان شد».[۱۰]

حیدر مشتت

احمد الحسن همزمان با تحصیل در حوزه علمیه صدر، در سال(۲۰۰۳م) با همراهی حیدر مشتت ادعای مشترکی را آغاز کرده و خود را فرزند و فرستاده حضرت صاحب الامر(ع) و حیدر مشتت را با عنوان یمانی آل محمد(صلی الله علیه و آله) معرفی نمود. لذا جهت نشر عقاید و تجهیز قوای نظامی خود،‌ خانه‏ای را به عنوان مکتب امام احمد الحسن و یمانی موعود در محله صریفه در منطقه سهله در نظر گرفته و در آنجا سکونت یافتند.[۱۱]

احمد الحسن در اواخر سال(۲۰۰۳م) طی بیانیه‏ای یمانیت حیدر مشتت را اعلام کرده و بحث وصایت و سفارت خود را از یمانیت جدا نمود: «فاعلموا أیها الناس أنه لایمانی إلا کان لی کیمینی داعی لأمری هادی لصراط الله الذی أسیر علیه بإرشاد أبی الإمام المهدی محمد بن الحسن(ع)…».[۱۲] ای مردم بدانید! هیچ یمانی وجود ندارد مگرر اینکه در سمت راست من قرار گرفته و فراخوان کننده به امر مااست. امری که هدایت کننده به راه خداست و یمانی با ارشاد پدرم مهدی (ع) حرکت می‏کند.

بر همین اساس، حیدر مشتت[۱۳] اولین مسافرت تبلیغی‏اش را به زادگاه خود(العماره در جنوب عراق) آغاز کرده و مردم را به سوی سفیر و فرزند امام دوازدهم(ع) دعوت کرد. وی پس از مدتی به همراه شخصی به نام «عیسی المزرعاوی» وارد ایران شد. عیسی المزرعاوی تبلیغ خود را در شادگان خوزستان آغاز کرده و عده‏ای از مردم راا به بیعت با احمد الحسن در آورد. اما حیدر مشتت به سمت شهر مقدس قم آمده و پس از دیدار با آیت الله روحانی و شیخ علی کورانی[۱۴] راهی از پیش نبرده و پس ازز تحمل هفت ماه زندان در ایران، به عراق بازگشت.

در سال (۲۰۰۵م) با بروز اختلافات عدیده‏ای بین احمد الحسن و حیدر مشتت، احمد بصری در تناقضی آشکار، طی بیانیه‏ای خود را به صورت توأمان وصی امام و یمانی موعود معرفی کرده و گفت: «وأمری أبین من الشمس فی رابعه النهار و إنی أول المهدیین و الیمانی الموعود».[۱۵] امر من روشن تر از خورشید در وسط روز است و منن اولین مهدی و همان یمانی موعود هستم.[۱۶]

وی پس ازسقوط صدام، فرصت را برای طرح ادعاهای خود مناسب دیده و تشکیلات وسیعی را در شهرهای نجف، کربلا، ناصریه و بصره به راه انداخت. وی با تشکیل لُجنه‏ها‏ی مختلف، فرقه خود را ساماندهی کرد و جان دوباره‏ای به این حرکت انحرافی داد که عبارتند از:

لجنه علمی:

مأموریت اصلی این گروه، تالیف کتب و تنظیم آثار احمدبصری است که تا کنون ۴۷ جلد کتاب توسط احمد الحسن[۱۷] و تعداد ۱۲۴ عنوان کتاب از سوی انصار احمد الحسن[۱۸] به رشته تحریر در آمده است.

لجنه دینی:

وظایف این گروه عبارت است از: تعیین ائمه جمعه و جماعات در شهرها و استان‏ها، تدوین بانک اطلاعات مبلغین حوزوی احمدالحسن، اداره حوزه‏های علمیه احمد الحسن، تعیین قاضی برای حل مشکلات و دعاوی انصار احمد الحسن، تبلیغ و نشر دعوت انحرافی احمد الحسن، تعیین پاسخگویان و مناظره کنندگان رسمی دعوت احمد الحسن.

لجنه امنیتی:

مأموریت این گروه، تأمین امنیت جانی و مالی انصار احمد الحسن در شهرها و همچنین تامین امنیت مراسمات و موکب های مناسبتی احمد الحسن می‏باشد.

لجنه اطلاع رسانی:

مسئولیت این گروه، انتشار بیانیه‏ها و سخنرانی‏های احمد الحسن بوده و علاوه بر آن، مدیریت سایت و فضای مجازی نیز به عهده این گروه می‏باشد.

لجنه مالی:

این گروه، علاوه بر دریافت وجوهات شرعی و نذورات و هدایا، مسئولیت هزینه این مبالغ را بر عهده دارند. این مبالغ در سه بخش مصرف می گردد که عبارتند از:

الف. شهریه طلاب و مبلغین.[۱۹]

ب. چاپ و نشر کتب انصار و همچنین تجهیز کتابخانه‏های انصار و حسینه ها.

ج. خرید تسلیحات و مهمات جنگی و آموزش های نظامی انصار.

لجنه نظامی:

این گروه با هدف جذب و آموزش نظامی انصار، خرید تسلیحات و فرماندهی عملیات‏های نظامی تشکیل شده است که با عنوان «سرایاالقائم» فعالیت می‏کنند.[۲۰]

با سرگرفتن فعالیت‏های این جریان در منطقه و سرایت آن به ایران اسلامی، عده‏ای پس از مواجهه با ادله احمد الحسن، با وی بیعت کرده و خود را «انصار امام احمد الحسن» نامیدند. پس از مدتی این جریان توسط انصار احمد الحسن دچار انشقاق شده و به دو گروه «انصار پرچم یا رایات سود» و «انصار مکتب» تقسیم شدند. در باور انصار مکتب؛ براساس روایات موجود، فردی به نام احمد که فرزند و فرستاده امام دوازدهم است وجود داشته و با هدف آماده سازی قیام حضرت ظهور کرده و در حال حاضر از طریق فیسبوک و پالتاک با مردم در ارتباط می‏باشد. در حالیکه انصار پرچم چنین شخصی را قبول نداشته و از وی و انصارش تبرّی می‏جویند. به طور کلی باورهای انصار پرچم در موارد زیر خلاصه می‏گردد که اساس اختلافات آن را با انصار مکتب رقم می‏زند:

  1. گروه پرچم (رایات سود)؛ گروهی از اتباع و پیروان احمد بصری هستند که بر اساس مجموعه‏ای از روایات، مدعی غیبت احمد بصری می‏باشند. آنان بر این باورند که احمد الحسن بصری از سال (۲۰۰۸م) و همزمان با قیام احمد الحسن و درگیری پادگان الزرگه، در غیبت به سر می‏برد. یکی از ادعاهای این گروه این است که در روز مرگ ملک عبدالله پادشاه عربستان، احمد الحسن ۱۲ نفر از اتباع رایات سود را انتخاب کرده و به دیدار با امام مهدی (ع) برده و امام مهدی(ع) از خیانت مکتب نجف، ابراز ناراحتی کرده است.
  2. رایات سود براین باورند که احمد الحسن در کتب اولیه خود، به خیانت و ارتداد بعضی از انصار (همچون شیوخ مکتب نجف)، هشدار داده و آنها بخاطر جمع آوری اموال به کذب گویی مرتکب شده‏اند.
  3. رایات سود معتقدند؛ کتبی که بعد از غیبت احمد الحسن بصری به اسم او منتشر شده است، دارای اشکالات علمی فراوان بوده و هیچکدام از آنان نوشته وی نیست.
  4. رایات سود اذعان دارند که مکتب نجف، قوانین و کلمات احمد الحسن و قانون حاکمیت الله را نقض کرده است، چرا که از دولت و حکومت عراق درخواست نماینده در مجلس استان بصره عراق کرده نموده و این مطلب علاوه بر تایید حکومت عراق، به منزله خیانت و نقض قانون حاکمیت الله به شمار می‏رود.
  5. در باور رایات سود؛ عبد الله هاشم(مستند ساز)[۲۱]، پس از احمد الحسن، همان مهدی دوم در حدیث وصیت شیخ طوسی(ره) است.[۲۲]

در این میان؛ علی الغریفی و عبدالله هاشم از جمله کسانی هستند که پیرو پرچم بوده و با مکتب مخالفت و درگیری آشکاری دارند و آن سوی دعوا نیز افرادی همچون؛ ناظم العقیلی، سید واثق حسینی، عبدالرحیم ابو معاذ، علاء سالم و حسن حمامی به عنوان پیرو مکتب بوده و مدیریت علمی و نظامی آن را بر عهده دارند.

جریان شناسی

جریان احمد الحسن، همانند بسیاری از فِرق انحرافی، بیش از آنکه یک فرقه دینی بوده باشد، یک جنبش سیاسی است که با هدف ایجاد اختلاف و فتنه و انحراف در کشورهای اسلامی(شیعی) تشکیل شده و علاوه بر آن، در صدد آن است تا با تخریب جایگاه علماء و ناکارآمد جلوه دادن علوم دینی حوزه‏های علمیه و با تبدیل نیابت عامه فقیه به نیابت خاصّه خود، مردم را از فقهاء جدا کرده و به گمان باطل خود، زمینه را برای فروپاشی حوزه‏های علمیه فراهم نماید.

به عنوان نمونه؛ احمد الحسن در تخریب جایگاه مراجع تقلید و علمای شیعه آورده است: «… آنها حتما ریاکار هستند و همه اعمال آنها ریاکاری است. پس گریه آنها بر امام حسین(ع) ریا است و نمازشان ریا است و هدف آنها فقط تسلط بر قلب مردم و مقام های ناچیز دنیوی همانند ریاست دینی است. علمای بی عملی هستند که در انتظار حضرت امام مهدی(ع) شکست خوردند. آنها به اینکه امام مهدی(ع) و وصی و فرستاده‏اش را تکذیب کردند بسنده نمی‏کنند، بلکه مردم را از جهاد در پیشگاه او و از مبارزه با کفار که دولتهای اسلامی را به غارت بردند منع می کنند!».[۲۳]

همچنین در کتاب نصیحتی برای طلاب حوزه های علمیه می‏گوید: «آنان که زمینه را برای دجال و سفیانی آماده می‏کنند و سعی و مجاهدت برای جنگ با معصوم(ع) دارند، بوسیله جنگیدن با ادله و براهین او، به اینگونه که ذهنها و دلها و ارواح را برای عدم پذیرش دلایل جدش محمد مصطفی(ص) مهیا می سازند و بر هیچکس پنهان نماند که مردم به شدت از مرجعیت تبعیت می کنند و چه بسا مراجع و اطرافیان گمراه و گمراه کننده‏شان عادت کرده‏اند که هر ادعایی که دروغ و نیرنگ و بیهودگی شان را برملا سازد را قبول نکنند…».[۲۴]

آینده شناسی جریان احمد الحسن

در خصوص این فرقه دو احتمال قوی داده می‏شود که به صورت مختصر مورد بررسی قرار می‏گیرد:

الف). تثبیت جریان به واسطه رونمایی از مهدی‏ های پس از خود و همچنین موکول کردن قیام به آنان.

ب). انجام عملیات نظامی علیه مراجع شیعه و کشتار مقلّدین آنان، با کمک جریان‏های نظامی فعال در عراق (داعش و بعث و القاعده و …).

چالش جریان احمدالحسن در اسلام

جریان احمد بصری یکی از جریان‏های خطرناکِ درون شیعی است که در دهه اخیر ظهور و بروز کرده است. چراکه این جریان دارای نقشه راه و سناریویی از پیش تعیین شده است که آن را از دعوت‏ها و تفکرات انحرافی پیشین متمایز ساخته و در ردیف جریان‏هایی همچون فرقه ضاله بهائیت و تصوف فرقه‏ای قرار داده است که در راستای اثبات این سخن به دو نکته اساسی اشاره می‏گردد:

الف. هدف قرار دادن مسائل ضروری و مسلّم در مذهب تشیع:

أغلب دعوتهای انحرافی پیشین، تنها دعوتهایی بودند که مسائلی در مورد صاحبان خود ارائه می‏دادند تا به واسطه آن مقام آنان را بزرگ جلوه داده و به اهداف و اغراض مادی خود دست یابند، حال آنکه دعوت انحرافی احمدالحسن مسلّمات و ضروریات مذهب حقّۀ تشیّع را مورد هدف قرار داده و در صدد تغییر و انحراف آنها بر آمده است که در این خصوص می‏توان به ایجاد انحراف در عدد ائمه معصومین(ع)، تغییر مفهوم و دایره عصمت، مصادره مهدویت و قائمیت و ادعای شارعیت اشاره کرد.

ب. تکفیر شیعیانی که با دعوت احمد الحسن مخالفت دارند:

یکی از مهمترین چالش‏های پیش روی تشیع، برخورداری جریان انحرافی احمد الحسن از بینش تکفیری درباره تمامی مسلمانانی است که این دعوت انحرافی را نپذیرفته و یا با آن مخالفت کرده‏اند.[۲۵] لذا احمد الحسن بر اساس القائات تکفیری خود و همچنین بر اساس اعلام قائمیت خود، بینش خون آلود و انتقام گیرنده‏ای را به پیروان خودد داده است تا به محض تمکّن آنان در روی زمین، به رؤیاهای خود جامه عمل بپوشانند. این در حالی است که؛ پیروان احمد الحسن بر این عقیده‏اند که احمد بن اسماعیلل همان قائمی است که با شمشیر قیام خواهد کرد و به مدت هشت ماه شمشیر کشیده و مردم را قتل عام خواهد کرد. لذا این مسأله به این معناست که بر اساس پندار آنان، اگر احمد بصری در زمین تمکّن پیدا کند، به مدت هشت ماه متوالی و متصل خون‏های مردم را بر زمین می‏ریزد، بدون اینکه ذره‏ای شفقت و رحمتی داشته باشد.[۲۶]

نکته قابل توجه اینکه؛ این تکفیر و تمامی بینش‏های تکفیری موجود در جهان اسلام، ریشه در نقل گرایی افراطی و دوری از عقل داشته و می‏توان مهمترین علل پیدایش این بینش را در دو مسأله مذکور جستجو کرد. پرسشی که قرن‏های نخستین اسلام را به التهاب کشانده و منجر به تأسیس مکاتب مختلفی شده است، ناظر به حد و مرز عقل و نقل می‏باشد. اینکه تا چه اندازه‏ای می‏توان برای اثبات و استخراج احکام از عقل و نقل کمک گرفت؟ بر این اساس؛ گروهی با نادیده گرفتن سنت و حتی تفسیر به رأی قرآن کریم، در دامن عقل‏گرایی افراطی افتاده و ارزش و اهمیت نقل را نادیده گرفتند و برخی نیز با انکار کامل عقل، به ورطه عمیق نقل‏گرایی افراطی افتاده‏اند.

لذا جریان احمد بصری با کنارگذاشتن عقل و با رویکردی افراطی به حدیث (البته با تدلیس، تقطیع و تأویل احادیث)، توان فهم روایات را از پیروان خود سلب کرده و فضا را به نوعی ترسیم کرده است که حتی در صورت تعارض بدیهیات عقلی با روایات ضعیف و حتی مجعول، بدیهیات عقلی را انکار می‏کنند. از اینرو، حدیث گرایی افراطی و دوری از عقل از ویژگی‏هایی است که با اندیشه این جریان گره خورده و بر همین اساس در ورطه بینش تکفیر افتاده‏اند.

[۱] احمد بن اسماعیل بن صالح بن حسین بن سلمان بن داوود بن هنبوش. أدعیاء المهدویه، ص۱۲۱٫

[۲] با توجه به اینکه عشیره ابوسویلم در سه منطقه ناصریه و بصره و کربلا مستقر هستند، ساکنین این عشیره در ناصریه و بصره را با عنوان «آل حسن» و ساکنین کربلاء را «بنی حسن» نامیده‏اند. از این رهگذر، احمد نیز که از عشیره مستقر در بصره است با عنوان «الحسن» شناخته می‏شود. قابل توجه اینکه این عشیره از ساداتت نمی‏باشند. الطامه الکبری، ناصر مهدی محمد البصری، ص۱۸٫

[۳] نام پدر احمد الحسن؛ اسماعیل و نام مادرش بثینه نجم از طایفه هنبوش و از قبیله ابو سویلم ناصریه می‏باشند.

[۴]احمد الحسن نسب خود را اینگونه تشریح کرده است:‌ أحمد ابن إسماعیل ابن صالح ابن حسین ابن سلمان ابن الإمام محمد بن الحسن العسکری(ع).

[۵] براساس برخی روایات، فردی با لقب «یمانی» ظهور کرده و به یاری امام دوازدهم(ع) خواهد شتافت.

[۶]وی اهل العماره عراق است که بعدها نام خود را به ابوعبدالله الحسین القحطانی تغییر داده و بر اساس حدیث موسوم به وصیت، ادعای فرزندی امام دوازدهم(ع) را کرده و احمد الحسن را دجال نامید.

[۷] روزنامه در نزد مؤلف موجود است.

[۸] أدعیاء المهدویه، ص۱۴۴٫

[۹]الحرکات المهدویه، ص۱۵۲٫

[۱۰] http://almahdyoon.org

[۱۱]دراسه تحلیلیه حول الحرکات المهدویه، ص۷٫

[۱۲] عکس و رونوشت بیانیه در نزد نویسنده موجود است.

[۱۳]با توجه به وجود نیروهای صرخی در کربلا و نجف و مخالفت شدیدشان با انصار احمد الحسن، حیدر مشتت به بغداد رفته و با همراهی ضیاء الکرعاوی اقدام به تشکیل موسسه القائم و انتشار نشریه «القائم» نمود تا بدین وسیله بتواند احمد الحسن را تبلیغ کند. احمد الحسن نیز وارد بصره شده و نشریه «الصوت الحق الاسبوعیه التی تروج للفکر المهدوی» اقدام به گسترش دعوت انحرافی خود نمود. الحرکات المهدویه، ذوالفقار علی ذوالفقار، ص۱۵۳٫

[۱۴]جهت اطلاع از ماجرای دیدار حیدر مشتت با شیخ علی کورانی، به کتاب دجال بصره، ص ۳۰ الی ۴۰ مراجعه شود.

[۱۵] عکس و رونوشت بیانیه در نزد نویسنده موجود است.

[۱۶]أدعیاء المهدویه، ص ۱۲۱٫

[۱۷]برخی از کتاب های نوشته شده توسط احمد الحسن بصری عبارتند از: حاکمیه الله لا حاکمیه الناس، الحوار الثالث عشر، الاجوبه الفقهیه، العجل، بیان الحق و السداد من الاعداد، الجهاد باب الجنه، شرایع الاسلام، المتشابهات، رساله الهدایه، عقائد الاسلام و… .

[۱۸]برخی از کتابهای نوشته شده توسط انصار احمد الحسن عبارتند از: المهدی ولی الله، دحض تقولات المعاندین، حجه الوصی و اوهام المدعی، الافحام فی رؤیا أم الامام، انتصاراً للوصیه، قانون معرفه الحجه، المعترضون علی خلفاء الله، دابه الارض طالع الشمس، الوصیه و الوصی احمد الحسن، البلاغ المبین، بحث فی العصمه، الیمانی الموعود حجه الله و… .

[۱۹]برای طلاب متأهل ۵۰ هزار دینار و به ازای هر فرزندشان ۱۰ هزار دینار به صورت ماهانه پرداخت می‏گردد.

[۲۰]مدعی المهدویه احمد الحسن، ص۶٫

[۲۱] عبدالله هاشم مسئولیت‏های مهمی در بخش تبلیغاتی و مستند سازی و راه اندازی شبکه‏های تبلیغی در فضای مجازی برای احمد بصری داشته است. وی با ارائه اسناد و شواهد متعددی اثبات می‏نماید که مطالب صفحه فیسبوکی که به نام احمد الحسن است، توسط واثق الحسینی و توفیق مغربی و مدیران مکتب نجف نگاشتهه می‏شود نه احمد بصری.

[۲۲] فیلم‏های منتشر شده توسط انصار پرچم(رایات سود) در نزد نویسنده موجود است که در تمامی آنها به موارد فوق اشاره صریح کرده‏اند.

[۲۳] المتشابهات، ج۱، ص۶۸٫

[۲۴] نصیحتی برای طلاب حوزه های علمیه، ص۲۲٫

[۲۵] بطوری که احمدالحسن اعلام کرد: هر کس تا تاریخ ۱۳ رجب (۱۴۲۵ هـ. ق) به من ایمان نیاورد از ولایت امیرالمومنین(ع) خارج شده و تمامی اعمالش باطل شده و کافر است.

[۲۶] خباز، ضیاء، المهدویه الخاتمه، ج۱، ص۲٫

منبع: درسنامه نقد و بررسی جریان احمدالحسن بصری/ تالیف علی محمدی هوشیار

درباره نویسنده

174مطلب نوشته است .

نوشتن دیدگاه

شما میتوانید از تصاویر مخصوص خود در قسمت نظرات استفاده نمایید برای اینکار از وب سایت آواتارکمک بگیرید .

تمام حقوق این سایت برای © 2024 گروه فرهنگی بروج. محفوظ است.
قدرت گرفته از وردپرس فارسی